Sunday, September 27, 2009

ΠΑΠΥΡΟΣ ΤΟΥ ΔΕΡΒΕΝΙΟΥ : Απόδοση Ανδρεά Τσάκαλη


ΠΑΠΥΡΟΣ ΤΟΥ ΔΕΡΒΕΝΙΟΥ

Για τους συνετούς θα τραγουδήσω -στους βέβηλους
κλείστε τις θύρες-
του παντοκράτορα Διός, του άνακτα, τα έξοχα έργα,
όσα με τις συμβουλές της μέλαινας Νυκτός εκτέλεσε,

και των νεώτερων μακάριων το γένος, θεών παντοτινών
που απ' τον Δία γεννήθηκαν τον ισχυρό βασιλέα.
Γιατί ο Δίας απ' τον πατέρα του έχοντας θεία εξουσία,
στα χέρια έμελλε να πάρει ένδοξο σκήπτρο.
Και τα εξήγησε πολύ καλά όλα όσα απ' το άδυτο η θεά του είπε,

η μάντισσα όλων. Νύκτα που με αμβροσία τρέφει τους θεούς.
Αυτή του τα φανέρωσε όλα όσα ήταν θεμιτό να γίνουν, καθώς
βασίλευε στο όμορφο παλάτι του χιονοσκέπαστου Ολύμπου.
Κι αφού ο Ζεύς απ' τη θεά άκουσε τους χρησμούς τους άρρητους,
έλαβε δύναμη στα χέρια και του θεού καταβρόχθισε το λαμπρό

φαλλό, του θεού που πρώτος στον αιθέρα πρόβαλε.
Εκείνος βέβαια γέννησε τη Γαία και τον πλατύ Ουρανό
ενώ η πελώρια Γαία τον Κρόνο έκανε που μεγάλο κακό έπραξε
στον Ουρανό Ευφρονίδη, που πρώτιστος βασίλευσε.
Απ' αυτόν έπειτα ο Κρόνος κι ύστερα ο συνετός Δίας,

κατέχοντας σοφία και βασιλική τιμή ανάμεσα στους μακάριους.
Και τότε λοιπόν του θεού καταβρόχθισε, όπως ήταν θεμιτό,
το φαλλό του Πρωτογόνου βασιλιά. Και εξαιτίας αυτού, όλοι
οι αθάνατοι γεννήθηκαν, θεοί μακάριοι και θεές και
ποταμοί κι όμορφες πηγές και όλα τα άλλα, όσα τότε έγιναν,

ενώ ο ίδιος είναι μονογενής. Βασιλέας των όλων είναι τώρα,
μα κι έπειτα θα είναι. Ο Ζεύς πρώτος γεννήθηκε, ο Ζεύς
ο ύστατος Αστραποβρόντης. Ο Ζεύς είναι η κεφαλή,
ο Ζεύς η μέση, απ' τον Δία όλα πλάστηκαν. Ο Δίας ο ίδιος
ορίζει το τέλος όλων η κραταιή μοίρα είναι ο Δίας. Ο Ζεύς

είναι βασιλιάς, ο αστραποβρόντης Δίας είναι ο άρχοντας όλων.
Γιατί αφού τα έκρυβε όλα, στο χαρωπό φως
πάλι απ' την ιερή καρδιά έβγαλε, εκπληρώνοντας δύσκολα έργα.
Και πρώτη βέβαια απ' τους θεούς στη χρυσή Αφροδίτη,
τη χαρωπή Ουρανία, έφτιαξε θρόνο

κι αμέσως έπειτα στην Αρμονία και στην εράσμια Πειθώ.
Τη γη έφτιαξε και τον πλατύ Ουρανό ψηλά
και τη δύναμη έδωσε του μεγάλου Ωκεανού που ρέει πλατιά
και βάθυνε τις ρίζες του αργυροστρόβιλου Αχελώου.
Έφτιαξε κι άλλη γη απέραντη, που Σελήνη

οι αθάνατοι ονομάζουν και Μήνη οι κάτοικοι της γης,
που πολλά βουνά έχει, πολλές πόλεις και πολλά μέλαθρα
και στη μέση είναι, σε ίση απόσταση από όλα,
που και ανθρώπους πολλούς φωτίζει στην απέραντη γη.
Μα και το μέγα ήλιο έφτιαξε, πολύ ωφέλιμο για τους θνητούς,

και τα λαμπρά άστρα με τα οποία ο ουρανός στεφανώνεται.

Ορφικό Κείμενο


Ο πάπυρος αυτός βρέθηκε λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Θεσσαλονίκη, στο Δερβένι. Ο πάπυρος βρισκόταν μέσα σε υπόλειμμα νεκρικής πυράς. Επειδή ήταν καμμένος, συντηρήθηκε από ειδικούς επιστήμονες για αρκετά χρόνια. Πρωτοδημοσιεύθηκε στο βιβλίο: “ Ορφικά Κείμενα Άπαντα “ εκδόσεις “Πύρινος Κόσμος” (Αθήνα 1999). Η απόδοση του κειμένου στα νέα Ελληνικά έγινε από τον Ανδρέα Τσάκαλη.

Είναι ένα παράξενο κείμενο καθώς θα διαβάσατε, που προφανώς περιέχει κωδικοποιημένη γνώση και δεν είναι ολόκληρο. Άγνωστο είναι αν έχουν σωθεί και άλλα τμήματά του. Κάτω από αυτό το κείμενο υπάρχουν δύο ακατανόητοι στίχοι οι οποίοι προφανώς είναι νόθοι και εμβόλιμοι.

Οι στίχοι είναι οι εξής:

Και όλα αυτά επινόησε κι έφτιαξε ο σοφός Δίας,
γιατί ερωτικά ήθελε με τη μητέρα του να σμίξει

No comments: