ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΑ «ΓΚΟΛΝΤΕΝ ΜΠΟΫΣ» Τοῦ Ἀντωνίου Ἀ. Ἀντωνάκου

Τοῦ Ἀντωνίου Ἀ. Ἀντωνάκου
Καθηγητοῦ, Φιλολόγου
Ἱστορικοῦ, Συγγραφέως
Β΄Ἀντιπροέδρου τῆς Ἐπιτροπῆς Ἐνημερώσεως
ἐπἰ τῶν Ἐθνικῶν Θεμάτων

Εἶναι γνωστὸν ὅτι ἡ μοναδικὴ περίοδος στὴν νεώτερη ἑλληνικὴ ἱστορία, ποὺ εἴχαμε κράτος ἑλληνικό, χωρὶς ἐξαρτήσεις, ἦταν ἡ περίοδος Καποδίστρια. Ὁ μεγάλος Ἕλληνας ἔδωσε ὅλη του τὴν περιουσία γιὰ τὸ ἑλληνικὸ κράτος, τὸ ὁποῖο σήμερα, διὰ τῶν αἰσχρῶν «κυβερνητικῶν μεταπολιτευτικῶν» καὶ ὄχι μόνον «ἐκπροσώπων» του, δὲν ἔχει τὸ ἄγαλμά του στὸ ἑλληνικὸ κοινοβούλιο. Καὶ λέω «κυβερνητικῶν», διότι ἡ κάθε κυβέρνηση ὡς ἔχουσα τὴν πλειοψηφία τῶν βουλευτῶν, θὰ μποροῦσε, ἐὰν ἤθελε, νὰ νομοθετήση καὶ νὰ ἐφαρμόση τὶς ἀποφάσεις της, ὅπως ἔκανε γιὰ τὰ ἀγάλματα τῶν πολυμνημονευμένων Χαριλάου Τρικούπη, (πρωθυπουργοῦ τῆς πρῶτης πτωχεύσεως τῆς Ἑλλάδος) καὶ τοῦ Ἐλ. Βενιζέλου, (τοῦ προτείναντος τὸν σφαγέα τοῦ Ἑλληνισμοῦ Κεμάλ Ἀτατοὺρκ γιὰ Νόμπελ Εἰρήνης).
Χωρὶς κανένα ἄλλο ἐφόδιο παρὰ τὴν εὐφυΐα καὶ τὴν ἐργατικότητά του, ὁ κόμης Καποδίστριας εἶχε γίνει ὁ πλέον ἀπαραίτητος συνεργάτης τοῦ ἰσχυροτέρου ἡγεμόνος τῆς ἐποχῆς, τοῦ τσάρου Ἀλεξάνδρου. Χωρὶς νὰ εἶναι πειθήνιο ὄργανό του (ὅπως κάποιοι σημερινοὶ ἡγέτες ἀπέναντι στοὺς κοσμοεξουσιαστές), εἶχε καταφέρει νὰ τοῦ ἀποδείξη τόσο τὴν πίστη του ὅσο καὶ τὴν ἀκεραιότητα τοῦ χαρακτῆρα του καὶ τὴν ἀποτελεσματικότητα στὴν ἄσκηση τῶν καθηκόντων του. Μία μέρα πρὶν φύγη ἀπὸ τὸ Παρίσι ὁ Ἀλέξανδρος φώναξε τὸν Ἕλληνα διπλωμάτη καὶ τοῦ ἀνακοίνωσε τὴν ἀπόφασή του νὰ τὸν χρίση ὑπουργὸ Ἐξωτερικῶν δίπλα στὸν Nesselrode. Ὁ πρὶν ἀπὸ λίγα χρόνια ἄγνωστος κόμης, ποὺ μπῆκε στὴν ὑπηρεσία τοῦ τσάρου γιὰ νὰ μπορέση ἁπλῶς νὰ κερδίση κάτι γιὰ τὴν πατρίδα του, τοποθετήθηκε στὴν θέση τοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν καὶ ἄφησε κατάπληκτες ὅλες τὶς ξένες κυβερνήσεις, οἱ ὁποῖες ἀπὸ τὴν μία ἔσπευσαν νὰ κερδίσουν τὴν εὔνοιά του, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη νὰ στείλουν τοὺς καλλίτερούς τους πράκτορες, περιμένοντας τὸ πρῶτο του λάθος. Στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἔφθασε τὸν Γενάρη τοῦ 1816.
Ὁ τσάρος τὸν διώρισε μυστικοσύμβουλό του, κανοντάς τον τρίτο στὴν ἱεραρχία τοῦ ρωσικοῦ κράτους. Ἐπίσης τοῦ ἀνακοίνωσε πὼς ἀπὸ τὸ Παρίσι καὶ μετά, έπειδή καμμία διπλωματικὴ ἐργασία δὲν εἶχε προχωρήσει, ὅλα εἶχαν παραπεμφθῆ σὲ λύση ἀπὸ αὐτόν. Συναντήθηκε μὲ τὸν Nesselrode καὶ βρῆκαν ἀμέσως τὸ τὸν τρόπο δράσεως. Ὁ Καποδίστριας ἀσχολήθηκε μὲ τὴν ὀργάνωση τοῦ ὑπουργείου τῶν Ἐξωτερικῶν. Ἡ δουλειὰ ποὺ ἔπρεπε νὰ γίνη στὸ ὀργανωτικὸ κομμάτι ἦταν μεγάλη καὶ μὲ πολλὴ λεπτομέρεια. Ο Nesselrode ἔκανε ὅλες τὶς φανερὲς ἀκροάσεις καὶ ὁ Καποδίστριας ὅλες τὶς μυστικές.
Ὀργάνωσε τοὺς θεσμούς, τὴν ἐκπαίδευση καὶ τὴν οἰκονομία τῆς χώρας. Μοίρασε τὶς τεράστιες ἐκτάσεις ποὺ ἀνῆκαν σὲ πασάδες καὶ μπέηδες στοὺς γηγενεῖς ἀκτήμονες καὶ δουλοπάροικους. Οὔτε αὐτὸς οὔτε κανεὶς ἀπὸ τὴν οἰκογένειά του ἀπέκτησε ποτὲ μία σπιθαμὴ γῆς στὴν χώρα αὐτή. Οἱ πειρασμοὶ τῆς ἀπόλυτης ἐξουσίας πραγματικὰ δὲν ἄγγιζαν τὸν μεγάλο Ἕλληνα οὔτε στὸ μικρότερο βαθμό, ἐν ἀντιθέσει πρὸς ὅ,τι συμβαίνει σήμερα.
Κάποιοι θεώρησαν ὅτι ἡ σταδιοδρομία του εἶχε φθάσει στὸ τέρμα της, χωρὶς νὰ γνωρίζουν τὴν μεγάλη φιλοπατρία του. Εἶναι γεγονὸς ὅτι ἡ Εὐρώπη, δὲν ἤθελε νὰ πολεμήσει ἄλλο. Ἀπὸ τὴν ἄλλη, ὁ Καποδίστριας ἦταν ὁ πιὸ ἰσχυρὸς ὑπουργὸς Ἐξωτερικῶν του ἰσχυρότερου κράτους της. Δὲν εἶχε λοιπὸν νὰ περιμέμη κάτι παραπάνω. Οἰκονομικὰ εἶχε ἀποκατασταθῆ ἀπὸ τὴν μισθοδοσία του. Οἱ ξένοι μονάρχες τὸν παρασημοφόρησαν πολλὲς φορὲς καὶ οἱ διπλωμάτες τῆς Εὐρώπης ἐπιζητοῦσαν τὴν εὔνοιά του μὲ ζῆλο. Αὐτὲς ὅμως εἶναι σκέψεις ἀτόμων χωρὶς ὑψηλὰ ἰδανικά!
Δὲν θὰ μποροῦσε ποτέ, κανένας ἀπὸ αὐτοὺς νὰ φαντασθῆ ὅτι ἡ καρδιά τοῦ μεγάλου ἀνδρὸς Καποδίστρια πονοῦσε γιὰ τοὺς συμπατριῶτες του Ἕλληνες, ποὺ δυστυχοῦσαν καὶ ταλαιπωροῦντο. Γι’ αὐτὸ μέρος τοῦ μισθοῦ του τὸ ἔδινε σὲ φτωχοὺς Ἕλληνες τῆς Ρωσίας. Κανένας ἀπὸ αὐτοὺς δὲν μποροῦσε νὰ φαντασθῆ ὅτι ὁ στόχος του ἦταν ἄλλος καὶ δὲν εἶχε ἐπιτευχθῆ ἀκόμα. Ἤξερε πὼς οἱ Ἕλληνες περίμεναν ἀπὸ αὐτὸν τὴν ἐλευθερία τους.
Κι σὰν τὴν ἀπέκτησαν καὶ ἔκαναν τὸν Καποδίστρια Κυβερνήτη τῆς Ἑλλάδος, αὐτὸς τὸ ἀνταπέδωσε στὸν μέγιστο βαθμό. Ὅταν οἱ Μεγάλες Δυνάμεις τῆς ἐποχῆς δὲν τοῦ ἔδιναν δάνεια, θεωρῶντας τον ὄργανο τῆς ρωσικῆς πολιτικῆς, ἔβαλε ὑποθήκη τὴν προσωπική του περιουσία γιὰ νὰ κοπῆ νόμισμα. Ἐκτὸς αὐτοῦ ἔκανε μία δήλωση, τελείως διαφορετικὴ ἀπὸ κάθε δήλωση τῶν σημερινῶν μεταπολιτευτικῶν κυβερνητικῶν καὶ ἄλλων «πολιτικῶν τρωκτικῶν», ποὺ ἂν καὶ ἔφεραν τὴν Ἑλλάδα σὲ αὐτὴν τὴν θέση, δὲν ἐννοοῦν νὰ χάσουν οὔτε ἕνα εὐρὼ ἀπὸ τὶς παχυλὲς ἀμοιβές τους. Αὐτὴ εἶναι καὶ ἡ εἰδοποιὸς διαφορὰ τοῦ Μεγάλου Ἀνδρὸς ἀπὸ τὰ ἀσήμαντα σημερινὰ ἀνδρείκελα τῆς πολιτικῆς.
Αὐτὸς ὁ σπουδαῖος Κυβερνήτης, λοιπόν, ἀναγνωρίζοντας τὴν ἀνέχεια τῶν Ἑλλήνων τῆς ἐποχῆς του, οἱ ὁποῖοι μόλις εἶχαν βγῆ ἀπὸ ἕναν νικηφόρο, ἀλλὰ μὲ μεγάλο κόστος πόλεμο, εἶχε δηλώσει τὰ ἑξῆς: «Ὅταν... ἀφοῦ χτύπησα τὶς πόρτες τῶν παλατιῶν τῶν πλουσίων, κτύπησα μετὰ καὶ τὶς πόρτες τῶν καλυβῶν τῶν πτωχῶν, διὰ νὰ συλλέξω τὸν ὀβολὸ τοῦ πτωχοῦ, πρέπει νὰ μπορῶ νὰ τοὺς λέω μὲ παρρησία: ἔδωσα τὰ πάντα πρὶν ζητήσω καὶ τὴν δική σας βοήθεια γιὰ τοὺς ἀδελφούς μου».
Ἀλλὰ καὶ ἡ ἐντιμότητά του, ἡ ὁποία βεβαίως ἐπιστοποιήθη διὰ τῆς πλήρους προσφορᾶς τῆς προσωπικῆς του περιουσίας στὸν ἑλληνικὸ λαό, φαίνεται καὶ ἀπὸ τὰ παρακάτω λόγια του...
«Προτιμῶ τὸν θάνατον, παρὰ νὰ ἀπατήσω λαόν, ἐμπιστεύσαντα τὴν τύχην τοῦ εἰς τὴν ἀφοσίωσίν μου».
Ὡς ἀρχηγὸς κράτους, ὁ ὁποῖος γνώριζε τὴν κατάσταση τοῦ ἔθνους του καὶ τὶς δυσκολίες ποὺ ἀντιμετώπιζε ὁ λαός του πρότεινε τὸ «αὐτονόητο», ποὺ σήμερα φαντάζει «ἀδιανόητο» ... Ἰδοὺ λοιπὸν τὰ λόγια του:
«…Ἐλπίζω ὅτι ὅσοι ἐξ ὑμῶν συμμετάσχουν εἰς τὴν Κυβέρνησιν θέλουν γνωρίσει μέθ’ ἐμοῦ ὅτι εἰς τὰς παρούσας περιπτώσεις, ὅσοι εὑρίσκονται εἰς δημόσια ὑπουργήματα δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ λαμβάνουν μισθοὺς ἀναλόγως μὲ τὸν βαθμὸ τοῦ ὑψηλοῦ ὑπουργήματός των καὶ μὲ τὰς ἐκδουλεύσεις των, ἀλλ’ ὅτι οἱ μισθοὶ οὗτοι πρέπει νὰ ἀναλογοῦν ἀκριβῶς μὲ τὰ χρηματικὰ μέσα, τὰ ὁποία ἔχει ἡ Κυβέρνησις εἰς τὴν ἐξουσίαν της…»
Σὲ ὅ,τι ἀφορᾷ τὸν ἴδιο, σὲ ὁμιλία του πρὸς τὴν Δ΄ Ἐθνοσυνέλευση ὁ πρῶτος Κυβερνήτης τῆς Ἑλλάδος Ἰωάννης Καποδίστριας εἶπε...
«…ἐφ’ ὅσον τὰ ἰδιαίτερα εἰσοδήματά μου ἀρκοῦν διὰ νὰ ζήσω, ἀρνοῦμαι νὰ ἐγγίσω μέχρι καὶ τοῦ ὀβολοῦ τὰ δημόσια χρήματα, ἐνῶ εὑρισκόμεθα εἰς τὸ μέσον ἐρειπίων καὶ ἀνθρώπων βυθισμένων εἰς ἐσχάτην πενίαν».

Ἂς τολμήσουν νὰ κάνουν τὸ ἴδιο σήμερα οἱ κυβερνῆτες. Δόξα τῷ ἀφελεστώτῳ ἑλληνικῷ λαῷ, ἀπὸ τὸν ὁποῖον καὶ ἀπεκόμισαν περιουσίες, καὶ δόξα τῷ «πολιτικῷ ἐπαγγέλματι», οἱ περισσότεροι εἶναι κάτοχοι μεγάλων περιουσιῶν. Ἂν λοιπόν, ὅπως λένε οἱ ἴδιοι σὲ συνεντεύξεις τους, κυρίως προεκλογικές, «μπῆκαν στὴν πολιτικὴ γιὰ νὰ προσφέρουν», ἂς τὸ κάνουν ἀνιδιοτελῶς. Σήμερα τὸ ἔκαναν μόνον ὁ πρόεδρος Κ. Παπούλιας καὶ ἡ εὐρωβουλευτὴς Νάνα Μούσχουρη, οἱ ὁποῖοι δὲν δέχθηκαν νὰ πάρουν μισθὸ καὶ σύνταξη ἀντιστοίχως. Ἡ κυβέρνηση, ὅμως, καὶ ἡ βουλὴ σιωποῦν. Ὅσον ἀφορᾶ δὲ τὴν κυβερνητικὴ ἀξιοπιστία, ἡ ἐφημερίδα «ΠΑΡΟΝ» ἀπεκάλυψε ὅτι συνεχίζουν νὰ μᾶς κοροϊδεύουν μὲ αὔξηση μισθῶν κρατικῶν «Γκόλντεν μπόϋς».
Αὐτὸς ἦταν ὁ Καποδίστριας, αὐτοὶ εἶναι οἱ διαδοχοί του σήμερα! Ἀξιολογῆστε τους, χαρακτηρίστε τους, βαθμολογῆστε τους! Κυρίως ὅμως σταματῆστε νὰ ἔχετε «κοντὴ μνήμη». Ὁ Καποδίστριας δὲν ἔγινε Κυβερνήτης ἀπὸ «χόμπυ», ὅπως πολλοὶ σημερινοί, ἢ ἀπὸ οἰκογενειακὴ παράδοση. Ἔγινε Κυβερνήτης γιὰ νὰ προσφέρη πραγματικὰ στὴν πατρίδα του. Καὶ προσέφερε, ὅσα κανεὶς ἄλλος στὴν ἀναγέννηση τῆς Ἑλλάδος. Ἂς τὸ κάνουν ἂν τολμοῦν, ὅλοι οἱ ἐκπρόσωποι τῶν «κοινοβουλευτικῶν δυναστειῶν», ὅπως αὐτὲς παρουσιάζονται σήμερα στὸ ἑλληνικὸ κοινοβούλιο: Καραμανλῆδες, Παπανδρέου, Μητσοτάκηδες, Κεφαλογιάννηδες, Βαρβιτσιώτηδες, Παπακωνσταντίνου, Παπαληγοῦρες, Ἀλευρᾶδες, Σουφλιᾶδες καὶ πλεῖστοι ἄλλοι ὧν οὔκ ἔστιν ἀριθμός!
Ἂς ἐπαναλάβουν, ὅπως ὁ Καποδίστριας, «…ἐφ’ ὅσον τὰ ἰδιαίτερα εἰσοδήματά μου ἀρκοῦν διὰ νὰ ζήσω, ἀρνοῦμαι νὰ ἐγγίσω μέχρι καὶ τοῦ ὀβολοῦ τὰ δημόσια χρήματα, ἐνῶ εὑρισκόμεθα εἰς τὸ μέσον ἐρειπίων καὶ ἀνθρώπων βυθισμένων εἰς ἐσχάτην πενίαν», ἢ νὰ σκεφθοῦν ὅτι ἀντιμετωπίζοντας τὸν συνταξιοῦχο τῶν 700 καὶ 800 εὐρὼ σήμερα, ποὺ τοῦ ἔκοψαν τὸν 13ο κιαι τὸν 14ο μισθό, πρέπει νὰ μποροῦν νὰ τοὺς λένε μὲ παρρησία, ὅπως ὁ Μέγας Καποδίστριας: «ἔδωσα τὰ πάντα, πρὶν ζητήσω καὶ τὴν δική σας βοήθεια γιὰ τοὺς ἀδελφούς μου». Ἂν δὲν τὸ κάνουν, εἶναι βέβαιον ὅτι ἡ ἀσημαντὀτητά τους θὰ μείνη γιὰ πάντα μὲ ἀνεξίτηλα γράμματα στὴν ἱστορία!