ΤΙ ΜΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΟΥΝ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΑΣ

Του Αντωνίου Α. Αντωνάκου
Καθηγητού - Φιλολόγου
Ιστορικού – Συγγραφέως


«Μνημείον Αγνώστου Στρατιώτου» ή «Μνημείον Ελλήνων Ηρώων»;



Είναι γνωστόν ότι κάθε κράτος πρέπει να σέβεται την ιστορία του και να τιμά το ένδοξο παρελθόν του! Διά τούτο και δίνει βάρος στα γεγονότα, τα οποία τονίζουν την πολεμική αρετή και την ανδρεία των πολιτών του, τους αγώνες τους για την ελευθερία και τα πολιτικά δικαιώματα. Άλλα κράτη δίνουν βαρύτητα σε θρησκευτικά σύμβολα, θεωρώντας τα βασικό συστατικό της κουλτούρας τους. Άλλα πάλι υπερτονίζουν ηγέτες, οι οποίοι κατόρθωσαν να προσδώσουν αίγλη στην εικόνα ενός παρηκμασμένου κράτους.
Με βάση αυτό το σκεπτικό δημιουργείται ένα κεντρικό επίσημο μνημείο, το οποίο αποτελεί και το σημείο αναφοράς μιας χώρας απέναντι στους επίσημους ηγέτες, οι οποίοι την επισκέπτονται. Εννοώ ότι καλούνται να καταθέσουν στέφανο τιμής εκεί και να δηλώσουν ότι σέβονται και τιμούν με αυτόν τον τρόπο το ιστορικό παρελθόν της χώρας αυτής. Έτσι, όποιος επισκέπτεται την γείτονα Τουρκία καλείται να καταθέσει στέφανο στο μαυσωλείο του Κεμάλ Ατατούρκ, ασχέτως εάν αυτός υπήρξε σφαγέας των λαών και δημιουργός και ηθικός αυτουργός δύο γενοκτονιών, του αρμενικού και του μικρασιατικού και ποντιακού ελληνισμού! Οι ελλαδίτες πρωθυπουργοί και αξιωματούχοι που θα πάνε στην Τουρκία, αποδέχονται τον εκ των ων ουκ άνευ όρο, να καταθέσουν στέφανο τιμής εκεί. Το ίδιο συμβαίνει σε κάθε κράτος. Στο Ισραήλ φερ’ ειπείν πρέπει κάποιος να καταθέσει στέφανο στο πασίγνωστο «μουσείο τού ολοκαυτώματος».
Τί συμβαίνει όμως με την Ελλάδα; Είναι γνωστόν ότι μία χώρα με τόσο μεγάλη ιστορία είναι γεμάτη από ήρωες: Θησεύς, Αχιλλεύς, Αίας, Διομήδης, Οδυσσεύς, Μιλτιάδης, Λεωνίδας, Θεμιστοκλής, Φίλιππος, Μέγας Αλέξανδρος, Πύρρος, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Κολοκοτρώνης, Καραϊσκάκης, Παπαφλέσσας, Μαυρομιχαλαίοι, Μποτσαραίοι, Τζαβελαίοι, Μιαούλης, αλλά και πιο σύγχρονοι, Δαβάκης, Γεώργιος Γρίβας - Διγενής, μέχρι τους ήρωες των Ιμίων, και πολλοί άλλοι ων ουκ έστιν αριθμός! Κι όμως το εθνικό μας μνημείο δεν είναι ένα «Μνημείο Ελλήνων Ηρώων» αλλά το «Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου»!
Η ονομασία του μνημείου αυτού είναι γλωσσικώς λανθασμένη! Ξεκινά από μία παρερμηνεία ενός χωρίου τού «Επιταφίου» του Περικλέους, την οποία διέσωσε ο Θουκυδίδης και αναφέρεται στην απότιση φόρου τιμής στους νεκρούς τού πρώτου έτους του πελοποννησιακού πολέμου. Το χωρίο αυτό αναφέρει τα εξής: «επειδάν η εκφορά ή, λάρνακας κυπαρισσίνας άγουσιν άμαξαι, φυλής εκάστης μίαν· ένεστι δε τα οστά ης έκαστος ην φυλής. Μία δε κλίνη κενή φέρεται εστρωμένη των αφανών, οι αν μη ευρεθώσιν ες αναίρεσιν» που σημαίνει «κι όταν έλθει η ώρα της εκφοράς, άμαξες μεταφέρουν οστεοθήκες από ξύλο κυπαρισσιού, μία για την κάθε φυλή· και τα οστά του καθενός έχουν τοποθετηθεί στο φέρετρο της φυλής του. Όμως ένα φέρετρο σκεπασμένο με ύφασμα το μεταφέρουν στα χέρια. Είναι των αγνοουμένων, που δεν στάθηκε δυνατόν να βρουν τα πτώματά τους και να τα σηκώσουν» (Θουκυδίδου, Β, 34, 3-4).
Το χωρίο λοιπόν ομιλεί για μία κλίνη των αφανών. "Αφανείς", όμως, σύμφωνα με τα λεξικά προέρχεται εκ του "φαίνω" με το στερητικό "α" και είναι "αυτός που δεν φαίνεται", δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση "αυτός ο οποίος δεν έχει βρεθεί", δηλαδή "ο αγνοούμενος".
Το μνημείο λοιπόν κανονικά έπρεπε να λέγεται «Μνημείο του Αγνοουμένου Στρατιώτου». "Άγνωστος" και "αγνοούμενος" δεν είναι το ίδιο. "Άγνωστος" είναι "ο μη γνωστός", αυτός που δεν τον γνωρίζεις καθόλου. "Αγνοούμενος" είναι "αυτός που αγνοείται", αυτός που δεν έχει ευρεθεί. Αυτός είναι γνωστό ποιός είναι αλλά αγνοείται! Τεράστια η διαφορά λοιπόν!
Καταλαβαίνετε επομένως τι είδους προβλήματα θα προέκυπταν στην Ελλάδα, η οποία δεν απαίτησε να γίνει γενετική εξακρίβωση DNA στα οστά των Ελλήνων Ηρώων που έπεσαν στα βουνά της Βορείου Ηπείρου ή δεν διεκδίκησε με ζέση την εξακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων του Κυπριακού αγώνα κατά την τουρκική εισβολή του 1974! Εάν το μνημείο ελέγετο, όπως ορθώς προκύπτει εκ των ιστορικών κειμένων, «Μνημείο τού Αγνοουμένου Στρατιώτου», τότε πολύ φοβούμαι ότι η εθνικά ελλιπής στάση των ελλαδικών κυβερνήσεων στα θέματα αγνοουμένων, θα είχε οδηγήσει τα πράγματα αλλού!
Τον Έλληνα Στρατιώτη κάποιοι τον θέλουν Άγνωστο! Ο Θεός να μας φυλάει από τους ψοφοδεείς ελλαδίτες! Ο Θεός να μας φυλάει από ηγέτες που δεν θα έδιναν ούτε σταγόνα από το αίμα τους για την πατρίδα! Σήμερα δυστυχώς ο "ραγιαδισμός" καλείται "καθωσπρεπισμός"! Πριν λίγα χρόνια οι τηλεοπτικές ειδήσεις ανέφεραν ότι ο τότε Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελλάδος (αργότερα έγινε και υφυπουργός!!! – Τυχαίο; Δεν γνωρίζω) πήγε στην γείτονα και κατέθεσε στεφάνι στο μαυσωλείο τού σφαγέα του ελληνισμού Κεμάλ Ατατούρκ. Ξέρετε μάλιστα σε ποια χρονική στιγμή; Την περίοδο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο!
Σχολίασαν μάλιστα θετικά, τα τηλεοπτικά μέσα, το γεγονός αυτό χρησιμοποιώντας τους «διθυράμβους» του τουρκικού τύπου, ο οποίος, βεβαίως, δεν είχε λόγο να μη θριαμβολογεί, εφ’ όσον ο ανώτατος ελληνικός στρατιωτικός παράγων εσύρθη να αποτίσει φόρο τιμής στον σφαγέα του λαού του. Είπαν ότι για πρώτη φορά μετά το 1974 έγινε τέτοιο γεγονός και συζητήθηκαν τα μέτρα εμπιστοσύνης. Μάλιστα ετονίσθη ότι κατά την διάρκεια της επισκέψεως δεν έγινε ... καμμία παραβίαση του εθνικού μας εναερίου χώρου. Μας έκαναν και χάρη, δηλαδή, που δεν μας ... παραβίασαν, οθωμανικώ τω τρόπω.
Δεν πίστευα στα αυτιά μου. Αχ βρε Θουκυδίδη πόσα ήξερες: «Για να δικαιολογούν τις πράξεις τους», έγραφες «άλλαζαν ακόμα και την σημασία των λέξεων». Εξ άλλου είναι γνωστό ότι, σε κάποια άλλη χρονική στιγμή, και ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε προτείνει τον σφαγέα των Ελλήνων, Ποντίων, Κωνσταντινουπολιτών και Μικρασιατών, Κεμάλ για ... Νόμπελ Ειρήνης, αλλάζοντας πάλι την σημασία των λέξεων. Εδώ γελάνε (πικρά δυστυχώς).
Ήθελα, όμως, να ήξερα κάτι. Αν ο τούρκος αρχηγός ΓΕΕΘΑ επισκεπτόταν την Ελλάδα θα γινόταν κάτι αντίστοιχο; Ήθελα πράγματι να το ήξερα αν και προσωπικά είμαι βέβαιος πως όχι. Και ξέρετε γιατί; Διότι εμείς ως ανώτατο εθνικό μνημείο δεν έχουμε μπροστά στην Βουλή τα αγάλματα του Λεωνίδα, του Μιλτιάδου, του Θεμιστοκλέους, του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του Παλαιολόγου, του Κολοκοτρώνη ή του Καραϊσκάκη αλλά το μνημείο του ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ.
Και προς επίρρωσιν αυτού αναφέρω ότι τον Μάϊο τού 2010 ο πρωθυπουργός τής Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν αρνήθηκε να καταθέσει στέφανο ακόμη και στο ουδέτερο πολιτικά «Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου», λόγω των αντιδράσεων που θα προκαλούσε η εικόνα αυτή στην Τουρκία, ενώ, όπως είπαμε σε κάθε επίσκεψη ελλαδίτη πολιτικού στην Άγκυρα, η κατάθεση στεφάνου στο μαυσωλείο του Κεμάλ Ατατούρκ αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος του πρωτοκόλλου επισκέψεως!
Εμείς οι Έλληνες, λοιπόν, λαός με την ενδοξότερη ιστορία στον κόσμο, έχουμε ως ανώτατο μνημείο, το μνημείο ενός Άγνωστου (;) Στρατιώτη! Μα, συνέλληνες, ο Έλληνας Στρατιώτης, ποτέ δεν ήταν Άγνωστος. Αντιθέτως ήταν πολύ γνωστός. Ξέραμε πάντα από που ήταν. Γνωρίζαμε την οικογένειά του, τους γονείς του, την ηλικία του, το χωριό του. Σε κάθε περιοχή που έπεφταν νεκροί ήρωες ανεγράφοντο σε στήλες τα ονόματά τους. Ακούς εκεί, άγνωστος ο Έλληνας Στρατιώτης! Από πού κι ως πού άγνωστος;
Τον Έλληνα στρατιώτη, αγαπητοί φίλοι, κάποιοι τον θέλουν άγνωστο, όπως άγνωστη θέλουν και την ελληνική ιστορία. Αλλιώς το μνημείο θα λεγόταν όχι μνημείο του άγνωστου αλλά «ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ»! Κι εκεί, λοιπόν, δίπλα σε αυτό το μνημείο, έπρεπε να στήσουν τα αγάλματα των ηρώων τής διαχρονικής ελληνικής ιστορίας. Να το ονομάσουν «ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΗΡΩΩΝ». Και να έρχονται οι ηγέτες όλου του κόσμου, των τούρκων στρατιωτικών και πολιτικών συμπεριλαμβανομένων να καταθέτουν στέφανο στο άγαλμα τού Κολοκοτρώνη και του Καραϊσκάκη. Και τότε να δω αν θα λειτουργούσε η αμοιβαία συνεργασία. Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρό!
Οι αρχαίοι μας πρόγονοι είχαν όμως τονίσει ότι η τιμή της ιστορίας μας, η οποία διαχρονικώς προβάλλεται δια των μνημείων, πρέπει να έχει σχέση με τους προγόνους μας. Τονίζουν μάλιστα «Άρξομαι από των προγόνων πρώτον· δίκαιον γαρ αυτοίς και πρέπον δε άμα εν τω τοιώδε την τιμήν ταύτην της μνήμης δίδοσθαι. Την γαρ χώραν οι αυτοί αεί οικούντες διαδοχή των επιγιγνομένων μέχρι τούδε ελευθέραν δι αρετήν παρέδοσαν... (Θουκυδίδου, Β,36)», που σημαίνει: «Θα αρχίσω πρώτα από τους προγόνους μας. Διότι είναι δίκαιο και σωστό σε τέτοια ώρα να τους αποδίδουμε την τιμή της μνήμης. Διότι την ίδια χώρα, οι ίδιοι πάντα κατοικούντες (τ’ακούς ΣΚΑΪ;), δια της διαδοχής τών γενεών μέχρι τώρα, εξ αιτίας τής αρετής τους ελεύθερη την παρέδωσαν». Αυτή την τιμή λοιπόν οφείλουμε να αποδίδουμε κι εμείς σε αυτούς σήμερα!
Αγαπητοί φίλοι... Ο Θεός μάς έταξε να έχουμε γείτονες, οι οποίοι αντί για ιστορία έχουν ποινικό μητρώο. Αυτό ενδόμυχα το ξέρουν όλοι, όσοι ένοιωσαν τις θηριωδίες τους στις οικογένειές τους. Κι αν σήμερα πρέπει πάλι κάποιοι ιθύνοντες για να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους να αλλάξουν ακόμα και την σημασία των λέξεων, τους πληροφορούμε απλώς ότι υπάρχουν δύο λογιών δάφνες. Υπάρχουν οι δάφνες που κερδίζονται φύλλο φύλλο στα πεδία των πάσης φύσεως μαχών. Υπάρχουν και οι δάφνες για τις φακές και το στιφάδο, για τα (Θουκυδίδου, Β,36) "παλληκαράκια της φακής", όπως αναφέρει ο Πλαύτος στο "Miles gloriosus". Στο χέρι των ηγετών είναι να αποδείξουν για ποιες δάφνες είναι άξιοι. Εμείς μέχρι τότε, υποδυόμενοι τον ρόλο του Σωκράτους, θα υπενθυμίζουμε και θα προσευχόμεθα...